Jezioro Świteź i jego tajemnice

Ciekawostki

  • Tekst: Adam Warszawski

  • Data publikacji: 24 września 2016
    • Poznaj autora

      Podróżnik pełną gębą. Właśnie wrócił z 3 miesięcznej wyprawy, gdzie przez Irak i Syrię dotarł aż na Syberię. W Travel Architects i Podróżach Szytych na Miarę wykorzystuje swoją pasję i doświadczenie pomagając spełniać podróżnicze marzenia innych.

Jezioro znane z romantycznych ballad pt. „Świteź” oraz „Świtezianka” Adama Mickiewicza to niezwykle ciekawe miejsce, położone 120 km na zachód od Mińska.

Dwór Mickiewiczów w Nowogródku i jezioro Świteź
Dwór Mickiewiczów w Nowogródku fot. A. Ryszka
Odtworzony majątek Mickiewiczów we wsi Zaosie i jezioro Świteź
Odtworzony majątek Mickiewiczó we wsi Zaosie, fot. B. Ryszka
jezioro Świteź
Jezioro Świteź, fot. B. Ryszka
Jezioro Świteź z góry
Jezioro Świteź, google maps
Zaosie i jezioro Świteź
Zaosie, fot. B. Ryszka

Nieopodal znajduje się także Nowogródek, czyli miasto, w którym poeta spędził swoją młodość oraz Zaosie, wieś, w której znajdował się dwór oraz folwark Mickiewiczów. Jezioro Świteź wpisuje się nieodłącznie w ten krajobraz.

Okolica jest bardzo urokliwa, a samo Jezioro Świteź charakteryzuje się panującym tu spokojem. Świteź ze wszystkich stron otacza las, więc miejsce jest zdominowane przez przyrodę.

Z jeziorem wiąże się legenda, która mówi o mieście, które miało się tu znajdować setki lat temu. Można spotkać się z różnymi wersjami owej legendy, lecz zazwyczaj jest mowa o tym, że miejscowość miała zostać napadnięta przez najeźdźców, a gdy nie było już ratunku dla osób w niej pozostałych, ziemia zapadła się, grzebiąc miasto na wieki. Opowieści te mają oczywiście swoje odzwierciedlenie w twórczości Mickiewicza, który za młodu często spacerował w okolicy jeziora i zachwycał się jego niesamowitym urokiem. Na kamieniu nieopodal brzegu umieszczono fragment utworu Świteź:

Ktokolwiek będzisz w nowogródzkiej stronie,

Do Płużyn ciemnego boru

Wjechawszy, pomnij zatrzymać twe konie,

Byś się przypatrzył jezioru.

Każdy, kto zobaczy je choć raz, zrozumie zachwyt poety.

Co ciekawe, we wspomnianych legendach może być nieco prawdy, jezioro ma bowiem pochodzenie krasowe. Powstało w wyniku zapadnięcia się ziemi, z powodu znajdującej się pod nią pustej przestrzeni. Gdy spojrzymy na Świteź z góry, ujrzymy prawie idealny okrąg – kształt charakterystyczny dla tego typu zapadlisk. Dno jeziora prawdopodobnie nigdy nie zostało zbadane, także niczego nie można wykluczyć.

Dzięki inicjatywie i wytrwałości Stanisława Lorentza, polskiego historyka sztuki, muzeologa i profesora Uniwersytetu Warszawskiego, w 1930 roku samo jezioro oraz otaczające je tereny zostały uznane za zabytek, co w dużej mierze przyczyniło się do zachowania jego obecnej formy i przeznaczenia. Dziś jezioro może być wykorzystywane jedynie w celach rekreacyjnych, dozwolone jest także amatorskie wędkarstwo.

W wolnej chwili warto wybrać się nad Świteź, by poczuć magiczną, tajemniczą atmosferę, chwaloną i podziwianą od dziesiątek lat przez poetów i malarzy.

✈️ 🇺🇸
Wyjazd do USA